Kính gửi Luật sư

Tôi là một Việt kiều muốn về Việt Nam hợp tác đầu tư hợp tác kinh doanh với một đối tác tại Việt Nam về lĩnh vực rau sạch, và tôi có tìm hiểu hiện nay pháp luật cho phép thực hiện Hợp tác kinh doanh (gọi tắt là BCC) mà không cần phải thành lập doanh nghiệp. Vậy Luật sư có thể tư vấn về Ưu điểm và Nhược điểm của loại Hợp đồng này. Chân thành cảm ơn Luật sư (Jonh Nguyen).

* Trả lời 

• “Hợp đồng hợp tác kinh doanh (sau đây gọi là hợp đồng BCC) là hợp đồng được ký giữa các nhà đầu tư nhằm hợp tác kinh doanh phân chia lợi nhuận, phân chia sản phẩm mà không thành lập tổ chức kinh tế.”
• Như vậy, Hợp đồng hợp tác kinh doanh (sau đây gọi là hợp đồng BCC) là hợp đồng được ký giữa các nhà đầu tư nhằm hợp tác kinh doanh phân chia lợi nhuận, phân chia sản phẩm mà không thành lập tổ chức kinh tế. Đây là hình đầu tư trực tiếp, linh hoạt và hiệu quả.
• Quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm và lợi ích của các bên trong lĩnh Hợp tác kinh doanh chỉ chịu sự điều chỉnh từ hợp đồng mà các nhà đầu tư ký kết. Điều này mang lại sự đơn giản tối đa trong kinh doanh, lợi nhuận cao nhưng rủi ro cũng không thấp bởi sự ràng buộc giữa các bên là hạn chế.

• Khi tham gia hợp tác đầu tư các bên không thành lập pháp nhân giúp các nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và chi phí, đã được nhiều quốc gia công nhận.
• Khi kết thúc dự án đầu tư , các nhà đầu tư cũng không cần phải làm theo các thủ tục để giải thể doanh nghiệp như pháp luật có quy định. 
• Được phân chia lợi nhuận theo thỏa thuận sau khi dự án hoàn thành, các nhà đầu tư có thể tiến hành bán, cho thuê phần của mình mà không phải phụ thuộc vào các đối tác còn lại. (Ví dụ : dự án xây dựng các cao ốc, chung cư).
• Các bên có thể cùng nhau quản lý, hỗ trợ và giúp đỡ để khắc phục các yếu điểm của nhau để hoàn thành dự án, Ví dụ : các bên có thể hỗ trợ về vốn, kỹ thuật, công nghệ, lao động… 
• Trong quá trình thực hiện hợp đồng, nhà đầu tư nhân danh tư cách pháp lý độc lập của mình để chủ động thực hiện đúng các quyền và nghĩa vụ. Do đó, nhà đầu tư sẽ rất linh hoạt, độc lập, ít lệ thuộc vào đối tác khi quyết định các vấn đề của dự án đầu tư.

• Do không thành lập pháp nhân mới, nên không có con dấu nên khi các vấn đề ký kết khác phải chỉ định một trong hai bên là đại diện đồng thời cũng chỉ định một cá nhân làm đại diện. 
• Chính vì không thành lập một doanh nghiệp mới, do đó dự án đầu tư sẽ gặp khó khăn khi thực hiện các hợp đồng phục vụ cho hợp đồng hợp tác kinh doanh. Vì thế các bên phải thỏa thuận và quy định những điều khoản đầy đủ và rõ ràng, tránh gây nhầm lẫn liên quan đến nội dung này.
• Việc “mượn” pháp nhân trong dự án đầu tư này đã gây ra không ít rắc rối cho các nhà đầu tư, nhất là trong việc đối ngoại, phân chia lợi nhuận cũng như quyền quản lý công ty (Ví dụ điển hình trong một dự án đầu tư kinh doanh trường đua ngựa giữa công ty Thiên Mã và Câu lạc bộ Phú Thọ)
• Nếu thành lập một pháp nhân mới thì quyền quản lý pháp nhân mới đó sẽ được phân chia theo tỷ lệ số vốn góp do các nhà đầu tư bỏ ra. Nhưng vì không có doanh nghiệp mới ra đời, do đó, quyền quản lý dự án đầu tư sẽ được chia đều cho tất cả các nhà đầu tư, như vậy sẽ có lợi cho các nhà đầu tư bỏ ra ít vốn hơn nhưng lại không công bằng với các nhà đầu tư bỏ nhiều vốn hơn.
• Thêm vào đó, hiện tại pháp luật chưa có các quy định cụ thể về trách nhiệm của các bên và bên thứ ba khi một bên giao kết hợp đồng với bên thứ ba trong quá trình thực hiện hợp đồng BCC. Đây cũng là một hạn chế cần phải chú ý tới nếu các bên lựa chọn hình thức đầu tư này.

• Do tính chất của việc hợp tác kinh doanh là sự thỏa thuận của các bên được quy định cụ thể chi tiết trong “Hợp đồng hợp tác kinh doanh”. Vì vậy, quyền và lợi ích của các bên có đảm bảo hay không là tùy thuộc vào sự nghiên cứu, phân tích và dự đoán các trường hợp có thể xẩy ra cho chính mình.
• Vì vậy, qua ý kiến tư vấn và phân tích nêu trên nhận thấy rằng nội dung của Hợp đồng hợp tác kinh doanh vô cùng quan trọng đối với các bên. Nhằm tránh rủi ro và các tranh chấp phát sinh, các bên trước khi thực hiện việc ký kết hợp đồng cần thiết tham khảo ý kiến tư vấn của Luật sư để đảm bảo quyền và lợi ích của các bên.